O nas

Znaczenie tego wydarzenia oraz szeroko zakrojona międzynarodowa kampania medialna bezpośrednio przyczynią się do promocji Wrocławia oraz całego regionu Dolnego Śląska. Planowany koncert oraz warsztaty rozwijające umiejętności, realizowane w ramach programu, mają nie tylko walor edukacyjny, ale także wpisują się w współczesne życie kulturalne. Dla młodych uczestników to doświadczenie będzie kluczowym krokiem w kształtowaniu ich tożsamości artystycznej oraz ważnym etapem w rozpoczęciu kariery zawodowej. Będą mieli okazję uczyć się od najwyższej klasy specjalistów, w tym profesorów akademickich. Kluczowym elementem tego projektu, zgodnym z priorytetami polskiej polityki kulturalnej podczas prezydencji w UE, jest zaangażowanie międzynarodowych ekspertów oraz udział studentów i absolwentów z zagranicy, szczególnie z krajów członkowskich UE. Międzynarodowy projekt edukacyjno kulturalny w ramach polskiej prezydencji w radzie UE - World Jewish Philharmonic & Maestro Gergely Madras to wydarzenie upamiętniające wybitne postacie polskiej kultury (światowej sławy kompozytorów żydowskiego pochodzenia z Polski), a jednocześnie promujące i wspierające rozwój kultury, w tym kultury żydowskiej, głęboko związanej z Polską, Wrocławiem i wieloma innymi europejskimi krajami należącymi do UE. Kultura żydowska była niegdyś integralną częścią kultury polskiej, współistniejąc z nią i przenikając się wzajemnie. Dziś jej ślady nie są już tak łatwo dostrzegalne. Tragiczne wydarzenia XX wieku pozostawiły po sobie najbardziej namacalne ślady społeczności żydowskiej w postaci reliktów obozów zagłady. Mimo to kultura żydowska – szczególnie muzyczna – pozostaje żywa i inspirująca. Żydzi to jedyny naród, którego kultura przetrwała przez 4 tysiące lat, ponieważ judaizm to nie tylko religia, ale także system wierzeń, wartości etycznych i tradycji przekazywanych z pokolenia na pokolenie w niezmienionej formie. Tradycja żydowska jest niezwykle bogata, sięgająca czasów starożytnych, kiedy to wykształciły się elementy, które później stały się podstawą rozwoju muzyki europejskiej. Niektóre z tych elementów, takie jak wykonywanie śpiewów liturgicznych, przetrwały niemal bez zmian do dziś. Ponieważ wiele kultur europejskich czerpało z tradycji i dziedzictwa żydowskiego, oczywiste jest, że te wpływy należy rozpoznawać i pielęgnować. Polska odegrała znaczącą rolę w historii Żydów. Od XVI wieku aż do 1939 roku była domem dla jednych z najważniejszych i największych ośrodków judaizmu – początkowo w Krakowie i Lublinie, później również w Wilnie, Brześciu i Warszawie. Po II wojnie światowej Wrocław i znaczna część Dolnego Śląska stały się miejscem osiedlenia tysięcy Żydów – ocalałych z Holokaustu, repatriantów z Kresów Wschodnich oraz byłych więźniów obozu koncentracyjnego Gross-Rosen i jego licznych podobozów w regionie. Na Dolnym Śląsku osiedlili się również Żydzi z ZSRR oraz innych części Polski. Tak duże osadnictwo żydowskie było zjawiskiem wyjątkowym w kraju odbudowującym się po wojennej zagładzie. Etniczna wymiana ludności na tych terenach umożliwiła odbudowę życia powojennego z dala od osobistych traum. Szacuje się, że po wojnie w regionie osiedliło się około 100 tysięcy Żydów. Jednak po krótkim okresie dynamicznego rozwoju społeczność żydowska na Dolnym Śląsku zaczęła gwałtownie się kurczyć. W latach 1949–1969 nasilające się represje i ograniczenia wobec żydowskich mieszkańców doprowadziły do upadku życia społecznego, kulturowego i rozpadu żydowskich instytucji i organizacji. W latach 70. życie żydowskie we Wrocławiu niemal całkowicie zanikło. Dużym ciosem dla wspólnoty religijnej była nacjonalizacja Synagogi pod Białym Bocianem w 1974 roku. Środowisko świeckie również napotkało trudności – po 1972 roku władze komunistyczne przestały wspierać rozwój Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Żydów, co doprowadziło do drastycznego spadku jego działalności na przestrzeni kolejnych dwóch dekad. Wrocławski oddział Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Żydów w Polsce działa od 1950 roku. Organizacja ta zajmuje się kultywowaniem świeckiej kultury żydowskiej, organizacją wydarzeń upamiętniających, prowadzeniem wykładów i kursów językowych, a także upamiętnianiem ważnych rocznic i historii Żydów po II wojnie światowej. Ożywienie życia żydowskiego nie mogłoby nastąpić bez uznania historii niemieckiego Wrocławia. Polscy Żydzi, którzy po wojnie osiedlili się w tym mieście i nie zdecydowali się na emigrację, po upadku komunizmu zaczęli odbudowywać swoją społeczność. Naturalnie sięgali przy tym do dziedzictwa Żydów niemieckich, w tym także ich dziedzictwa materialnego. W rezultacie kultura Żydów wrocławskich różni się od kultury Żydów z wschodnich rejonów Polski – co widoczne jest na cmentarzach, w synagogach oraz w używanej terminologii. Sprawia to, że współczesne doświadczenie żydowskie we Wrocławiu jest unikalne w skali Polski, łącząc w sobie wpływy żydowskie, polskie i niemieckie. Obecnie w Polsce mieszka około 7,5 tysiąca Żydów, z czego jedynie około 550 we Wrocławiu – mieście goszczącym to wydarzenie. Warto jednak pamiętać, że społeczność żydowska jest obecna we Wrocławiu od czasów średniowiecza i była niegdyś jedną z największych w tej części Europy. Kultura żydowska przeżywa dziś renesans zainteresowania, a we Wrocławiu działa wiele organizacji i inicjatyw promujących ją. Kluczowym aspektem tego projektu jest współpraca, mająca na celu umożliwienie absolwentom podnoszenia kwalifikacji i skutecznego wejścia na rynek pracy, zdobywania doświadczenia w międzynarodowym środowisku pod opieką wybitnych nauczycieli, pedagogów, solistów i dyrygenta. Udział w tym projekcie będzie solidną podstawą dla młodych muzyków, pozwalając im ubiegać się o pracę w orkiestrach, filharmoniach i teatrach muzycznych na całym świecie. Projekt umożliwi im także nawiązywanie kontaktów z pedagogami i rówieśnikami, co może zaowocować powstaniem innowacyjnych projektów i inicjatyw artystycznych. Miłośnicy muzyki będą mieli rzadką okazję, by zobaczyć na jednej scenie wykonawców, którzy na co dzień ze sobą nie współpracują. Będzie to wydarzenie naprawdę wyjątkowe i przełomowe. Projekt zakłada także dostępność dla osób ze szczególnymi potrzebami. Narodowe Forum Muzyki pozbawione jest barier architektonicznych i zapewnia pełną dostępność we wszystkich środkach komunikacji. Wrocław jest dobrze skomunikowany – posiada lotnisko, sieć kolejową i drogową oraz ekologiczny system transportu publicznego, w tym rowery miejskie. Uwzględnienie osób z niepełnosprawnościami w życiu kulturalnym przyczynia się do budowy bardziej sprawiedliwego, zrównoważonego i inkluzywnego społeczeństwa. To z kolei sprawia, że kultura staje się bardziej inspirująca i reprezentatywna dla różnorodnych ludzkich doświadczeń. Dlatego tak ważne jest organizowanie wydarzeń kulturalnych w dostępnych przestrzeniach, wyposażonych w odpowiednią infrastrukturę, zapewniającą inkluzywność.